Qəşəm Nəcəfzadə "Yeni təsniflər"














Çahargah

Bu küçədən asta geçib getdim aman, aman ay aman
Adamları dəymədi gözümə yar, yar, yar aman
Qapılar döyür dizinə laylay bala, laylay
Əsgər gedib tabut gəlib ey dad, ey dadi bedad
Bir qız könülsüz ərə gedib ay dadey,
Aman, daday ay dadey!
Bu səhər bu küçədən bir işıq apardılar
Bir uşaq ay aman
Apardılar eyy
Apardılar uyy
Apardılar heyy
Hey, hey, hey, hey, hey,
Apardılar oy aman
Yaralı balam, ay balam bəlalı balam, ay balam
Uyyy, eyyy, ay canım eyyy, ay canım eey, canım, canım
Yarpaqlar uşaq kimi düşdülər dalımca elə bildilər mən “o”yam
Elə bildilər mən Qəşəməm eyyy
Amma bilmədilər Qəşəm deyiləm
Valah Qəşəm deyiləm
Elə-belə gəlib keçirəm buralardan,
Yadam, gəlməyəm
Ey dad, ey dadibedad, ay zalım, ay bidad
Kürəyimə dəyən daşlar
Məni yolumdan saxlamayın
Ey daş daş eey ay daş, daş eyy
Qar, qar, qar Qardaş, qardaş eeyy
Qabağıma çıxan qızlar
Məni buralara bağlamayın
Bax, bax eyy, sən mənə bir yaxşı bax eyy
Gör mən heç Qəşəmə oxşayırammı?
Ay zalım, qadanı mən alım
Sən allah, məni tanıma
Qoyma buralarda qalım.
Daley, daley, daley, ay daley
Yar daley, yar aman
Aman, aman, ay aman


Xalq mahnısı can, can

Ən gözəl qadını seçdiyi kişidən tanı, başına dönüm
Hər alçaq kişidə bir gözəl qadın ölür
Ay gülüm eyy, can gülüm eey
əlində fincan
can, can
bu qızın qabaqdan qızıldı dişi
dişinin üstündən baxır gülüşü
daha bundan onra ölməkdi işim
ay gülüm ey, can gülüm ey
əlində xurma
önümdə durma
camaat baxır
ayıbdı mana.
Məni acıqlandırmayın çıxıb gedərəm istanbula
Bakıda bir oda qəhətddi mənə
Sevgi allah əmridi başına dönüm
Bakıda bu sevgim qələtdi mənə.
Bütün sevdiklərim getdilər ərə
Dükançıya, su satana
əlli ildi söyürəm
həm alana, satana.
Ay gülm ey, can gülüm ey
Mən sarı gəlmə
Dərdimi bilmə
Yeri, yeri sinən üstə yeriyən kişiyə
Qoyma ayaqları ağrısın.
Demə ki, qarğışım tutmadı səni
Tutdu ki, dövlətə mala aldandın
Allahımın dərgahına yetişdim
Söylə görüm sən harada yubandın?
Səni belə-belə olmuş yar
Özgəyə alışmış yar
Başı qarışmış yar
Kəsəsindən başı yox yar
Başın hanı
Başını tap gəl
Mənə dedilər ki, yarın atıbdı səni
Getdim görüm məni kmə dəyişib.
Ay gülüm eyy
Gedib nə görsəm yaxşıdı
Nə, nə, nə, nə, nə, nə?
Deməli də deyil deyəm
Məni, məni, məni, məni yar
Sevgisi çolağa, şilə dəyişib
Həm də beş-on manat pula dəyişib
Səni aşıq Ələsgər ağlasın a yar
Yar, yar, yar, yar a yar
Çınqıdı, çınqıdı, çınqıdı
Görüm sənin saçın yar
Ağarmasın
Tökülməsin, çürüsün
Ölməli yar
Sirrini açıb hamıya deməli yar
Peşman olub qayıtsa
Yolun ortasında qoyub getməli yar.
Acığa düşüb başqasını sevməli yar
A gülüm can-can
Nə çıxar soruşmaqdan
Daha çıxıb gedib buralardan Qəşəmin.


Qarabağ şikəstəsi

Bakı şəhərində
Yazıçılar Birliyində
vətənimin yanında
vətənimin önündə
ayə, ölürəm mən.
Özü də yaman ölürəm
Sevgili canan ölürəm
əzizinəm restoran şuşa
qayası smentle qayrılan şuşa
smentin köhnəymiş nəymiş
daşından bir parça qırılan şuşa
adın yazlan yerə şuşa deməzlər
havan olan yerə şuşa deyərlər
ayə, ölürəm mən,
dağda duman ölürəm
qardaş yaman ölürəm
Səni yeyib içmək yeri bildik, Şuşa, ay Şuşa
kabab yedik sümükləri çəməninə tulladıq
çiçəklərin başını yardıq, qan-qan
qışı gəlib bakıda qaldıq, can, can
yayda səni tapladadıq, dan, dan
ayə ölürəm mən
bağda bağban ölürəm
qardaş yaman ölürəm.
əzizinəm məktəb şuşa, abtek şuşa, salon şuşa
kitab şuşa, şeir şuşa roman şuşa
Ayə,mənim şuşamı hər şeyə bənzətməyin
mənim şuşamı bu qədər kişiltməyin, ayə
qoyun şuşam qalsın şuşalığında
qoyun şuşam qalsın şüşəliyində
ayə, ölürəm mən
sənə qurban ölürəm
dəli çeyran ölürəm
əzizinəm tar çalan pulu gözlər
pul pulu gətirər, pul pulu gözlər
gözlərin sahı diz çökdürərdi
gözlərin bu axşam borc pulu gözlər
ayə ölürəm
sonam ölürəm
anam ölürəm
sənə qurban ölürəm.
heç demirsiziniz niyə ölürəm
tüfəngim pas atıb ona gorə ölürəm
buna görə ölürəm
ona görə ölürəm
sənə görə ölürəm
cəhənnəmə ölürəm.
Qara yola ölürəm
Kimin nə vecinə ölürəm.


Çay təsnifi

Sular gedər heca- heca, ləpə-ləpə,dəvə-dəvə,
Sinə-sinə, yata-ata, qalxa-qalxa
Ağır-ağır, qorxa-qorxa.
Gülüşə-gülüşə,
Qucaqlaşa-qucaqlaşa
Çiçəkləyə-çiçəkləyə
ləngərlənə-ləngərlənə
yanlarını basa-basa
o sahili,
bu sahili
pusa-pusa
Daşa dəyib çiliklənər əəəəə-lər
Daşa dəyib diyirlənər şşşş-lar

Əş
Laş,
Ləş
Mış
Miş
Muş
Müş
Şəkilçilər
Şa, şa şəlalər
Aş, aş aşırımlar
Uç, uç uçurumlar
Qal, qal qaldırımlar
En-en endirimlər
Sıl,sıl sıldırımlar
Daş dibləri mır, mır
Sahilləri qur, qur
Daşın altı lıq-lik
Luk
Lük
Balıq
Xalıq
Daş arası fış-fış
Daşın yanı xış-xış
Daşın başı şa, şa
Daşın beli şı şı
Ləpələr quş-quş
Ləpələr duş, duş
Ləpələr düş, düş
yağışlar diş-diş
sular dişlənər diş-diş
sular əyilər qıj-qıj
sular yıxılar daş-daş
Ə hərfidi üzə qalxan ləpələr
Quzu mələr əəə-yyə
Ləpə baxar məəə-yyə
Mə birləşər əəə-ilə
əəə öpüşər məə ilə


Payız təsnifi

sızım-sızım
bozum- bozum bozdaram
payız, gör səni necə şad eylərəm.
Elə tərif söylərəm
Yolunu şümşad eylərəm.
-Ay qız, ay doğanda gözlərəm səni
Ağacın altda dur sözlərəm səni
-Ağacın altına durmuşam oğlan
əgər aşiqsənsə başıma dolan.
-Aşıqlərdən başına dolanmağa yer yoxdu, özzüm ölüm
Sənə dedim axı, tək gəl aşıqləri gətirmə
-Çiçək gəlirsə başında arı necə gəlməsin, ay oğlan, oğlan
-Ay, qız ,doğulanda aşıqlərə niyə xəbər verdin ay filan, filan.
-Mən xəbər vermədim ki,
aşiqlərə anamızın qarnında vədələşmişdik, ay törə oğlan
kəkilli oğlan
kilkəli oğlan
tez ol başıma dolan
ayə indi mən neyniyim
bıçaq alım bu payızı teyliyim
Payız, saman çuvalı
Qarnını yırtaram sənin
yarpağını tökərəm çölə
fəsillər içində gör səni necə ad eylərəm
yarpağını yerdən götürüb bir qıza bağışlaram
könlünü şad eylərəm
payız dedi: məni bir gözəl qız süpürür
əllərində süpürgə
oy payız,
Lalsan,
Korsan
Şilsən
Nəsən?
süpürkəçi ilə fərqimi hələ bilmirsən
Yarpağını əldə çiçək eylərəm
Urvata mindirib göyçək eylərəm
Süpürgə ağzına vermərəm səni
Belə, belə lap belə, belə
Yarpaq mənim başıma.
payız, ay köhnə kilim
ipləri didim, didim
naxışı dilim-dilim
hər düyünü ölüm itim
sökərəm didərəm səni,
tüklərini hər yana tökərəm sənin
sarı kilimin xatirəsi, ay payız, payız…
dünyanın sarı sarmaşığı
nənəmin su altında qaşığı
gədəbəyin dağlarına çıxan səlyan aşığı-payız
yağış yağar yarpaqları şamlar kimi söndürər
söndürsə də hər yarpaqda
bir xatirə dindirər
tıp-tıp
tıq-tık
pəncərə şüşəsinin qırağı iə küləyin vızılızı
payiz
teleqraf tellerinə minən küləyin dızıltısı
payız
zamanin iti bıçaqla təbiətin üzünə çəkdiyi cızığı
payız
ağrıdan oynayan ürəyimin dızzağı payız.
Küləyi bağdan qırılmış it kimi dalanlarda azdığı payız.
Arıların duzağı payız.
Təbiətin mazağı payız,
Nə var, nə yox.
Nətərsən, necəsən?
payızzzz,zzzzz
payız sssss
arılar getdilər çiçəklərin görüşünə
hər birinin ayağında z səsi.


Rast

O gəldi evinə at, at
Qızı yüyürdü qabağına don-don
Oğlu diyirləndi dərs-dərs
Arvadı suyuldu ot, ot
Televizor-televizor yoruldu kişi.
Bir dostu zəng elədi it,it
Pişik-pişik bir zəng də gəldi.
Arvad qurdalandı yerində bit-bit
Durub lap telefonun yanına gəldi
Nə olub soruşdi ərindən bit, bit
Telefon-telefon yoruldu kişi.
Arvad gileyləndi toz-toz
Üzünü bozartdı boz-boz
Sonra dingildədi qoz-qoz
Kişi gülümsündü duz-duz
Arvad, arvad yoruldu kişi
Kresslo-kreslo ötüşdü günlər
şefoner-şefoner ağardı saçı.
Kişi gəlin-gəlin, qız-qız sınıxdı
Kürəkən-kürəkən yoruldu kişi.
Bir günahı da yox,
başı qarışsın
Əli vərəq-vərəq, ürəyi ağ-ağ.
Günahgar olanda adam yorulmur
Günahsız olanda yorulur ancaq.


Mikayıl Müşfiqin türmədəki şəklinə segah

Hər bir şairin gözəl bir şəkli olsun gərək
Şeir yazmağa,
Divardan asmağa,
Üstünə gül qoymağa.
Nə qədər elədik bizim bir gözəl şəklimiz çıxmadı
Nə qədər nə qədər elədik, elədik
Ay kimi alnımıza güllə doğmadı, doğmadı
Fotoqraf şəklimiz çəkmədi, çəkmədi
Dostlarımız üzümüzə durmadı, durmadı
Arvadimiz dəli olmadı, olmadı
Şəklimiz də gözəl çıxmadı, çıxmadı
Adam nə qədər şəkil çəkdirər, çəkdirər
Şəkil adama nə qədər oxşamaz, oxşamaz
Adamın üzündə vaxt əylənməz, əylənməz
Adamin üzündə zaman dayanmaz, dayanmaz


İlyas Tapdıq təsnifi

Yetmiş beş illiyində xatirə danışır İlyas Tapdıq
Ayaqlarına bax,
Birin götürür, birin qoyur
Elə bil ki, sözlərinə
Vergül qoyur
Nöqtə qoyur.
Baxın: iri həriflə yazılmış “gözləmək” sözüdü ayaqlar
-tap
-dıq
-yaz
-dıq
-çat
-dıq.
Bir ayağını götürəndə “yox”
Bir ayağını qoyanda “hə”.
Əlinə bax iri ağızlı kəlbətin kimi
demək istəmədiyi sözün ağzını yumur.
Mənimsə meylim deyilməyən sözədir.
Üstündən xətt çəkilmiş sözləri mən yaxşı oxuyuram
Zaman üstündən xətt çəkilmiş çümlələrdə gizlənir.
Fikir verin, danışanda bir çiyni əyilir
əyilir ki, xatirəni qaldırsın.
Bir çiyni də yuxarı qalxır
Qalxır ki:
Lazım deyil, qoy qalsın.
Bir gözünü yumur…
Odeyy, getdi xatirənin dalınca.
Bir gözünü açır
Demək xatirə yoxdu artıq
Çəmiyyət var salanda.
O günü “Sahil” bağında yarpaqlarla bir gedirdi İlyas Tapdıq
Əllinci illərin əvvəlliydi İlyas Tapdıq
Gədəbəyin gülləriydi İlyas Tapdıq
Əli Kərimin əlləriydi İlyas Tapdıq
Uşaqların dilləriydi İlyas Tapdıq.
Buna bax eeee…
Özü də deyirlər şair oxunmur.

qesemnecefzade@mail.ru