Ötən il İranın təhlükəsizlik agentlikləri 300-dən çox qadını siyasi və ideoloji səbəblərlə saxlayıb, azı 100 qadın müxtəlif ittihamlarla həbs oluna bilər. Bunu "Hengaw" insan haqları təşkilatı bildirir.
Qurumun martın 8-də yaydığı hesabatda deyilir ki, 2023-cü ildə İranın təhlükəsizlik qüvvələri azı 325 qadını saxlayıb. Onların sırasında fərqli qrup təmsilçiləri, azı 18 tələbə, 17 jurnalist və media fəalı, 10 rəssam və aktyor, yeddi müəllim var.
İttihamlar
HRANA adlı başqa bir insan haqları təşkilatı isə elə həmin gün baxışlarına görə hazırda həbsdə olan 113 qadının kimliyini açıqlayıb.
Qadınlara qarşı ittihamlara "sistemə qarşı propaqanda", "birləşmə və gizli iş birliyi", "dünyada korrupsiyanı yayma" və "casusluq" daxildir. İttihamlar ağır cərimələr, ömürlük, yaxud uzunmüddətli həbs cəzaları ilə nəticələnib.
"Hengaw" 2023-cü ildə İranda qadın fəallara qarşı məhkəmə prosedurlarına da işıq salıb. Qeyd olunur ki, azı 147 qadın fəal İran ədliyyə sisteminin mühakiməsinə məruz qalıb. Çıxarılan hökmlərə həbs, şallaq, bir halda isə ölüm cəzası daxildir.
Şallaq cəzası
Ümumilikdə 139 qadın fəal 553 il və 10 aylıq həbsə məhkum edilib. 10 nəfər isə həbs cəzasından başqa 557 şallağa da məhkum olunub ki, bu da İranda qadın fəallara sərt cəzaların kəsildiyini göstərir.
2022-ci ilin sentyabrında 22 yaşlı Məhsa Əmini guya hicab qaydasını pozduğuna görə saxlanandan və polis nəzarətində vəfat edəndən sonra İranı etirazlar bürüyüb, qadınlara daha çox azadlıqlar tələb olunub. Ədliyyə sistemi deputatların dəstəyi ilə etirazlara sərt reaksiya verib.
Çoxsaylı etirazçılar daxil olmaqla minlərlə insan, o cümlədən jurnalistlər, vəkillər, fəallar, rəqəmsal hüquq müdafiəçiləri saxlanılıb. Azı doqquz etirazçı edam edilib. İnsan haqları qrupları və bəzi Qərb hökumətləri məhkəmələri "saxta" adlandırıb.